Węgierski bohater Powstania Styczniowego

Eduard Freiherr Nyári urodził się na Węgrzech w 1828 r. Był synem Antona Freiherra z małżeństwa z Josephine Kubinyi. 

W wieku 17 lat wstąpił do wiedeńskiej Theresianische Militär-Akademie, następnie został przydzielony do pułku huzarów w Żółkwi. Utrzymywał żywe kontakty z Polakami. W 1849 r. w okresie Wiosny Ludów udał się na Węgry i tu wstąpił do Legionu Polskiego gen. Wysockiego. Za swoją postawę na polu walki został odznaczony i mianowany na stopień rotmistrza. Po upadku powstania węgierskiego udał się do Turcji i wstąpił do armii sułtana. Za zasługi w wojnie krymskiej (1853-1856) został mianowany na stopień majora. Po zakończeniu wojny krymskiej pracował przy budowie linii kolejowej. W 1860 r. na wezwanie Garibaldiego wyruszył do Włoch i wziął udział w "wyprawie tysiąca" (la spedizione del mille). Jego postawa i zaangażowanie spowodowały, że rząd włoski zaoferował mu stanowisko podporucznika w regularnej armii. Nyári odmówił i wrócił do Turcji na swoje dawne stanowisko przy budowie kolei. Był zaangażowany także przy budowie fortyfikacji w Azji. 

Głowica chorągwi Legionu Polskiego gen. Józefa Wysockiego.
Zbiory Węgierskiego Muzeum Narodowego w Budapeszcie

W 1863 r. na wieść, że w Polsce wybuchło powstanie udał się w marcu do Galicji wraz z 17 towarzyszami. Początkowo znalazł się o oddziale Leszka Wiśniewskiego. Wziął udział w wyprawie gen. Józefa Wysockiego na Radziwiłłów, następnie znalazł się w oddziale Marcina "Lelewela" Borelowskiego, który doceniając jego wiedzę i umiejętności, powierzył mu dowództwo swojej kawalerii. Tutaj Nyáry odznaczał się niepospolitymi zdolnościami i nadzwyczajną odwagą. 

Grób majora Edwarda Nyárego w Zwierzyńcu.
Za pl.wikipedia.org

3 września 1863 r. w potyczce pod Panasówką, która zakończyła się zwycięsko dla Polaków, krwawiąc z kilku ran, ruszył w pogoń za wrogiem. W trakcie pościgu otrzymał postrzał w brzuch. Przeniesiony został do ambulansu, tu wyjęto mu kulę z nogi, niestety rana w brzuch nie mogła być operowana. Zmarł nad ranem 4 sierpnia 1863 r. w zwierzynieckiej karczmie (między Biłgorajem a Zamościem) zaadaptowanej na lazaret. 

Został pochowany w oddzielnej mogile, na cmentarzu powstańczym w Zwierzyńcu (przy dzisiejszej ul. Biłgorajskiej).